SA-8 Gecko 9K33 Osa

      „Polska dała nam systemy, za pomocą których radzieckimi rakietami Ukraińcy strącają irańskie drony wypuszczane przez Rosjan. Dziękuję braciom Polakom!”– pisze w mediach społecznościowych naczelny dowódca Sił Zbrojnych Ukrainy Wałerij Załużny o załogach wyszkolonych w Polsce i korzystających z polskiego sprzętu. Jest to kolejny dowód na dostawy wyposażenia prowadzone „po cichu”. O jakie uzbrojenie może chodzić? Ukraina: Polskie systemy rakietowe postrachem dronów Shahed-136. Ukraina: Polskie systemy rakietowe postrachem dronów Shahed-136 

 

Ten skonstruowany w ZSRR samobieżny system przeciwlotniczy zaczął być wykorzystywany w 1970 roku. Zatem - jak łatwo policzyć - w tym roku ma swoje półwiecze. Pomimo upływu czas techniki lampowej  zestawy tego typu wykorzystywane są w polskich siłach zbrojnych ale po  gruntownej modernizacji. Według Wojskowych Zakładów Uzbrojenia S.A. - podmiotu odpowiedzialnego za dostosowanie możliwości bojowych PRWB OSA do współczesności teoretycznie "przestarzałe" OSY mają znacznie większe możliwości od pierwotnych konstrukcji. Współczesne systemy PRWB OSA mają np. możliwość pracy w trybie pasywnym z wykorzystaniem głowicy optoelektronicznej, wykorzystanie cyfrowej obróbki sygnałów w celu neutralizacji zakłóceń, nowy system łączności wewnętrznej i wiele więcej. Oczywiście to nie czyni z tego systemu nowoczesnego, zbudowanego od podstaw rozwiązania obronnego. Sporym problemem jest wiek i potencjał samych pocisków stosowanych w tym systemie. Polskie systemy OSA są znacznie bardziej zmodernizowane, niż te, które wykorzystywane były przez Armenię i  jak pokazały ostatnie wydarzenia - okazały się nieskuteczne. Zestaw zabudowano na podwoziu transportera trzyosiowego, kołowego typu BAZ-5937 (wyrzutnia) i BAZ-5939 (wóz transportowo-załadowczy). Na wozie bojowym - wyrzutni - umieszczono na obrotowej podstawie zespół anten dwóch radiolokatorów (obserwacji okrężnej i śledzenia celu i pocisku) oraz sześć rakiet typu 9M33. Rakiety rozmieszczono na wyrzutniach szynowych, po trzy z każdej strony. Były to niewielkie jednostopniowe rakiety napędzane stałym materiałem pędnym. Posiadały integralne przyspieszacze startowe pracujące podczas startu przez około 2 s.

Zestaw 9K33 jest uzbrojony w 6 pocisków rakietowych, zamontowanych na specjalnej wyrzutni znajdującej się na dachu pojazdu w kontenerach startowych. Pocisk jest śledzony przez radiowy system naprowadzania. Platforma ładunkowa może przenosić od 2 do 6 pocisków kierowanych. Zasięg pocisku wynosi około 2–9 km, a pułap działania do 50–5000 m. Pocisk 9M33M2 Osa-A posiada zwiększony zasięg do 1500–10 000 m, a pułap bojowy do 25–5000 m. Pocisk 9M33M3 posiadają zaś pułap zwalczania celów powietrznych wynoszący 10-12 000 m, oraz większy zasięg wynoszący około 15 km. Główny radar kierowania ogniem składa się z eliptycznej obrotowej anteny obserwacyjnej zamontowanej na górze zespołu, działającej w paśmie H (6 do 8 GHz) i o zasięgu wykrywania 30 km w stosunku do większości celów. Duża, impulsowa antena śledząca  w paśmie J (14,5 GHz) jest zamontowana pod nią w środku podstawy i ma maksymalny zasięg śledzenia około 20 km. Po obu stronach anteny radaru śledzącego są  zamontowane małe paraboliczne anteny talerzowe na pasmo J do naprowadzania  wystrzelonej rakiety.  W skład wozu bojowego wchodzą :

1. Stacja radiolokacyjna -radar wstępnego przeszukiwania – RSWP;
2. układ naziemnego urządzenia zapytującego NRZ;
3. stacja radiolokacyjna śledzenia celu SSC;
4. dwukanałowa stacja radiolokacyjna śledzenia rakiet SSR;
5. dwukanałowa radiolokacyjna stacja przekazywania komend do sterowania rakiet SPK;
6. układ automatyki startowej;
7. przelicznik SRP ( układ startu i układ wytwarzania komend)
8. wizjer telewizyjno optyczny;
9. wyrzutnia rakiet;
10. układ stabilizacji anteny stacji radiolokacyjnej wstępnego przeszukiwania;
11. układ kontroli działania;
12. turbospalinowy agregat prądotwórczy;

Układ nadawczy RSWP kształtuje impulsy w.cz o dużej energii, które są doprowadzane do przez tor falowodowy do anteny , która obraca się z prędkością 33 obr/min. Co jeden obrót anteny następuje przełączanie kolejnych wiązek antenowych I,II,III, pod różnym katem elewacji, co umożliwia kolejną obserwacje  przestrzeni w zadanym sektorze kata elewacji. Sygnały odbite od celu są odbierane przez antenę i doprowadzane są torem falowodowym do układu odbiorczego, zakończonego wskaźnikiem obserwacji okrężnej. Układ  odbiorczy jest wyposażony w układy kompensacji ech stałych tzw.TES (Tłumienie Ech Stałych). Wykryty cel jest rozpoznawany przez naziemne urządzenie zapytujące NRZ. W  celu poszukiwania celu i jego rozpoznania podczas marszu obrotową platformę, na której jest umieszczona antena RSWP  i  NRZ stabilizuje się hydraulicznie względem poziomu.

Na podstawie danych RSWP naprowadzana jest  w azymucie antena SSC z dokładnością niezbędna do przechwycenia celu z zadanym zgrubnie kacie elewacji. Następnie zachodzi poszukiwanie celu w kącie elewacji poprzez wahanie automatyczne anteny SSC  w granicach zadanej wiązki RSWP.  Antena SSC jest naprowadzana w  układzie stabilizowanym względem współrzędnych, metodą stabilizacji pośredniej w ramach układu sterowania antenami SSC. Urządzenie antenowe SSC typu mono-impulsowego  kształtuje charakterystykę antenową w kształcie cygara podczas nadawania i charakterystykę w kształcie stożka podczas odbioru. Układ odbiorczy i układ wydzielania sygnału błędu SSC są zbudowane w układzie dwukanałowym.

Sygnały błędu we współrzędnych kątowych wzmacniane są we wzmacniaczu magnetycznym kanału kąta położenia  i we wzmacniaczu elektromaszynowym kanału azymutu. Z wyjść wzm. magnetycznego i maszynowego sygnały sterują napędy siłowe sterowania antena w kącie elewacji i azymutu. Sygnały błędów przechodzą z układu sterowania anteną również do przeliczników w celu wytworzenia komend sterowania rakietą. Dwukanałowa stacja śledzenia rakiety   przechwytuje ( szeroka wiązka SSR), wprowadza ( wiązka średnia), i naprowadza na cel ( wiązka wąska). Oba kanały SSRI   i   SSRII sa identyczne.

Stacja śledzenia rakiety (wiązka średnia i wąska), podobnie jak SSC  ma dwa kanały główny i dodatkowy. Na etapie przechwycenia wykorzystuje się kanał główny wiązki średniej. Kolumny antenowe sa umieszczone na osi położenia SSC i mogą się obracać względem anteny SSC w granicach  niezbędnych do przechwycenia  i naprowadzania rakiety. Kiedy SSC zaczyna automatycznie śledzić SSR włącza  rodzaj pracy „ wskazanie celu”, w którym antena SSR ustawia się w położeniu wyjściowym do przechwycenia rakiety wiązką szeroką, która umożliwia  niezawodne przechwycenie w odległości 30-50m od wozu bojowego. Przechwycenie rakiety w odległości  i jednoczesne przełączenie na wiązkę średnią  następuje automatycznie w odległości 100-150m od wozu bojowego. N etapie naprowadzania sygnał odzewowy  odbiera antena SSC, który stanowi sygnał błędu, który po rozdzieleniu współrzędnych w układzie sterowania anteny trafia do przelicznika  w celu.

Włączenie rodzaju pracy „naprowadzanie” następuje automatycznie na skutek sygnału  z przelicznika położenia podczas wchodzenia rakiety w wiązkę wąską. Po starcie rakiety układ wytwarzania komend przelicznika wytwarza komendy K1,K2 sterujące rakietą na kolejnych  etapach naprowadzania. W przypadku zbliżenia się rakiety do celu na określona odległość D,  UWK wytwarza komendę K3 uzbrojenia radio zapalnika. Dwukanałowa stacja przekazywania komend koduje komendy i nadaje  komendy, impulsy zapytujące i impulsy taktu w czasie przechwycenia  i naprowadzania. Układ kamery telewizyjno-optycznej jest środkiem dublującym SSC. Umożliwia on wzrokowe śledzenie celu w ciągu dnia w przypadku widoczności wzrokowej. Czytelników zainteresowanych szczegółami budowy i działania zestawu przeciwlotniczego OSA 9K33 odsyłam do dostępnej  w  Internecie instrukcji  AntiaircraftmissilesystemOsa_1991

Przechodząc do analizy patentowej  elementów konstrukcji w/w zestawu przeciwlotniczego należy zauważyć znacząca rolę techniki antenowej systemów wykrywania, śledzenia celu oraz  sterowania lotem rakiety. O ile dookręzna antena sytemu wykrywania wykonana jest  klasycznie to pozostałe anteny wykorzystują wielokrotnie mechaniczne skanowane reflektory antenowe Cassegrain Antena Cassegrain – Radartutorial , które są również stosowane  w starych systemach „Crotal” (Francja) i „Roland” (Francja, Niemcy). Tutaj również można odnieść się do w/w instrukcji, w której przedstawiono istotę działania w/w anteny na stronach 74-79.

 WO9849750A1 TWIST REFLECTOR ANTENNA, ERA PATENTS LTD; WILLIAMS NEIL et all, Data publikacji: 1998-11-05. Według wynalazku antena z odbłyśnikiem skrętnym zawiera odbłyśnik z metalizowanego tworzywa sztucznego, zawierający powierzchnię odbijającą mającą wiele zasadniczo równoległych występów falistych rozciągających się w poprzek powierzchni odbijającej, oraz odbłyśnik pomocniczy zawierający podłoże dielektryczne mające wiele zasadniczo równoległych przewodników rozciągających się w poprzek podłoża, przy czym przewody rozciągają się pod kątem około 45° do występów na powierzchni odbijającej.  

Fig.1 przedstawia ogólny widok anteny według niniejszego wynalazku; Fig.2 przedstawia widok z boku przekroju anteny z Fig.1; Fig.3 przedstawia powiększony widok powierzchni odbłyśnika z Fig.2; Fig.4 przedstawia widok z przodu alternatywnej anteny według niniejszego wynalazku; Fig.5 przedstawia widok z boku przekroju kolejnej alternatywnej anteny; Fig.6 przedstawia boczny przekrój poprzeczny jeszcze kolejnego przykładu niniejszego wynalazku; Fig.7 przedstawia powiększony widok odbłyśnika pomocniczego z Fig.6;

Antena z odbłyśnikiem skrętnym zawiera odbłyśnik 1 z metalizowanego tworzywa sztucznego, korzystnie formowany, oraz odbłyśnik pomocniczy 2. Odbłyśnik 1 ma powierzchnię odbijającą mającą wiele ogólnie równoległych pofałdowanych występów 5 rozciągających się w poprzek powierzchni odbijającej 1. Sub-reflektor 2 ma podłoże dielektryczne mające wiele ogólnie równoległych przewodników 4 rozciągających się w poprzek podłoża. Przewodniki 4 na subreflektorze 2 rozciągają się pod kątem około 45° do kąta występów 5 na powierzchni odbijającej 1. Każdy z występów umieszczonych na odbłyśniku ma wysokość równą jednej czwartej długości fali odbieranych lub transmitowanych sygnałów. Na sygnału o  częstotliwości 10GHz, każda z projekcji powinna mieć wysokość 7,5mm.

Każdy z występów umieszczonych na odbłyśniku ma wysokość równą jednej czwartej długości fali odbieranych lub transmitowanych sygnałów. Dla sygnału o częstotliwości 10GHz każda z projekcji powinna mieć wysokość 7,5mm. Kopuła 2 jest utworzona z podłoża dielektrycznego, na którym znajdują się równoległe przewodniki elektryczne 4. Może to być wykonane przez wykonanie osłony 2 z metalizowanego materiału z tworzywa sztucznego i wytrawienie warstwy metalu w celu utworzenia przewodników lub przez umieszczenie metalowych pasków na podłożu dielektrycznym.

Przewody na osłonie są oddalone o mniej niż połowę długości fali sygnałów, które mają być nadawane lub odbierane przez antenę, a w przypadku sygnału o częstotliwości 10 GHz odstęp jest zatem mniejszy niż 15 mm. Aby zminimalizować odbicia od kopuły, szerokość każdego z przewodników jest mniejsza niż jedna dziesiąta długości fali, a zatem w przypadku sygnału 10GHz każdy pasek ma grubość mniejszą niż 3mm.  W przypadku wykonania z prostego arkusza dielektrycznego efektywna grubość elektryczna osłony 2 jest równa połowie długości fali sygnałów RF, które mają być przesyłane lub odbierane, aby zapewnić idealną transmisję, a w przypadku sygnałów o częstotliwości 10 GHz osłona 2 ma grubość elektryczną 15mm. Fizyczna grubość osłony 2 jest na ogół mniejsza i zależy od właściwości materiału, takich jak jego  przepuszczalność,  oraz przez siatkę utworzoną na osłonie, która może być wykorzystana do dostrojenia efektywnej grubości elektrycznej materiału w celu uzyskania maksymalnej transmisji. Alternatywnie, kopuła 2 może być skonstruowana jako standardowa kanapka typu A z dwoma cienkimi powłokami otaczającymi rdzeń o niskiej przenikalności. Odbłyśnik z metalizowanego tworzywa sztucznego i osłona osłony z siatką 2 są rozmieszczone względem siebie tak, że występy rozciągają się pod kątem około 45 stopni  do przewodników osłony 2. Jest to najlepiej widoczne na Fig.1 i 4 niniejszego zgłoszenia. Pokazana antena jest spolaryzowana poziomo, chociaż całą antenę można obracać, aby uzyskać inną polaryzację. Podczas użytkowania, polaryzacja sygnałów RF jest skręcana o 90 stopni przez projekcje na reflektorze. Ze względu na ćwierć długości fali projekcji, odbicia od góry i dołu projekcji są w przeciw fazie, co całkowicie eliminuje polaryzację pola odbite o częstotliwości pierwotnej, dla której jest używana antena. Skręcenie polaryzacji sygnałów umożliwia ich transmisję przez osłonę z siatką 2. Odbłyśnik z metalizowanego tworzywa sztucznego i osłona osłony z siatką 2 są rozmieszczone względem siebie tak, że występy rozciągają się pod kątem około 45 cali do przewodników osłony 2. Jest to najlepiej widoczne na Fig.1 i 4 niniejszego zgłoszenia. Dla przejrzystości, osłona z siatką jest pokazana tylko na połowie anteny,  Fig.4. 

 US6421025  ANTENNA FOR SMALL-DIMENSION STATIONS FOR DETECTING AND TRACKING TARGETS AND ROCKETS, Nauchno-Issledovatelsky Electromekhanichesky Institut’ Drize et al.  Data patentu:16.07.2002.  Wynalazek odnosi się do dziedziny anten pasma mikrofalowego i może być stosowany w projektowaniu anten do małych mobilnych radarowych systemów przeciwlotniczo-rakietowych do pozyskiwania i śledzenia celów i rakiet, a także w mikrofalowych urządzeniach antenowych przeznaczonych do innych celów.

Fig.1 to schematyczny widok elewacji perspektywicznej pierwszego wykonania, anteny i sekcji mikrofalowej;  Fig.2 to schematyczny widok elewacji perspektywicznej drugiego przykładu wykonania, anteny i sekcji mikrofalowej; Fig.3 to schematyczny widok elewacji perspektywy trzeciego przykładu wykonania, anteny i sekcji mikrofalowej. 

Konstrukcja ujawnionej anteny pokazano na Fig.1-3, na których przedstawiono aperturę promieniującą 1 anteny i sekcji mikrofalowej wraz z układem czterech trójników E-H 2, z których trzy są złożone w płaszczyźnie E, cyrkulatora  3 i linii mikrofalowych 4, 5, 6, 7 łączących antenę z nadajnikiem i odbiornikami (na Fig.1 nie pokazano odbiorników i nadajnika stacji radarowej). Elementy te tworzą konstrukcyjnie kompletny zespół o dwóch osiach obrotu według kąta elewacji i azymutu i są sprzężone z odpowiednimi napędami elewacji i azymutu 8 i 9. Apertura promieniująca 1 anteny składa się z kilku (czterech) podmacierzy 10, z których każda składa się z systemu radiacyjnego 11, systemu fazowego 12 i systemu zasilania 13.  Każdy z systemów radiacyjnych 11  składa się z promienników 14  o kształcie przypominającym tabelę kierunkowego wzoru promieniowania i zamontowanych w taki sposób, że odległość między sąsiednimi promiennikami jest równa kilku długościom fal. Każdy radiator 14 jest podłączony do odpowiedniego sterowanego elektrycznie przesuwnika fazowego 15 zawartego w systemie fazowym 12, a  którego wejście jest podłączone do odpowiedniego wyjścia systemu zasilania 13. Każdy z systemów zasilania 13 składa się z kombinacji szeregowych lub równoległych mikrofalowych linii transmisyjnych posiadających jedno wejście 16 i wyjścia, których łączna liczba w antenie musi być równa liczbie elektrycznie sterowanych przesuwników fazowych. Wejścia sterujące przesuwników fazowych 15 są podłączone do wyjść systemu sterowania wiązką 17, który jest wspólny dla wszystkich podmacierzy anteny. Wejścia 16 systemów zasilania 13 są podłączone za pomocą systemu czterech trójników E-H 2, w tym trzech trójników E-H złożonych w płaszczyźnie E, do cyrkulatora 3  oraz do linii mikrofalowych 4, 5, 6 i 7 łączących antenę z nadajnikiem stacji radarowej (linia 4) oraz z odbiornikami mono-impulsowymi: Linia 5 jest podłączona do wejścia odbiornika kanału sumującego, a linie 6 i 7 są podłączone do wejść odbiorników kanału różnicy azymutu i kąta elewacji.

Podczas nadawania antena 1 jest zorientowany w przestrzeni  za pomocą przetworników 8 i 9 względem obudowy stacji radarowej w kierunku sektora skanowania. W trybie transmisji energia mikrofalowa jest podawana z nadajnika za pośrednictwem linii mikrofalowej 4, cyrkulatora od sprzęgającego 3  i  ramienia sumującego systemu trójnika  E-H  2 do wejść 16 z czterech systemów zasilania 13 z 10 podmacierzy fazowanej anteny. Systemy zasilania 13 zapewniają wymagany rozkład amplitudy na wejściach wszystkich sterowalnych przesuwników fazowych 15 systemów fazowych 12. Sterowane przesuwniki fazowe 15 ustawiają wymagany rozkład faz na wejściach radiatorów 14 systemów nadawczego 11 zgodnie z sygnałami sterującymi generowanymi   przez  system sterowania wiązką 17 w celu ukierunkowania charakterystyki promieniowania anteny w kierunku wybranego sektora skanowania.

W trybie odbioru sygnał odbity od celu jest odbierany przez radiatory 14 systemów antenowych 11 z podmacierzy 10 i przesyłany do przesuwników fazowych 15 systemów fazowych 12. Przesuwniki fazowe 15 zapewniają przesunięcie fazowe odbieranego sygnału za pomocą systemu sterowania wiązką 17, w zależności od wymaganej szerokości kierunkowej charakterystyki promieniowania i jej położenia kątowego w wybranym sektorze skanowania. Systemy fazowe 12 kompensują również przesunięcia fazowe wprowadzone przez systemy zasilania 13 z podmacierzy 10 dla różnych przesuwników fazowych. W układzie trójników E-H 2 sygnał odbierany ze wszystkich czterech podmacierzy 10 anteny jest łączony w fazie podczas formowania kierunkowego wzoru promieniowania w kanale sumującym lub przeciw fazie podczas formowania kierunkowych wzorców promieniowania w kanale różnicowym dla odpowiednich  kątów azymutu lub elewacji. Gdy sygnały odbierane z prawej i lewej części apertury 1 anteny są łączone  w przeciw fazie powstają różnice kierunkowych charakterystyk antenowych promieniowania w płaszczyźnie azymutu. Gdy sygnały odbierane z górnej i dolnej części apertury 1 anteny są łączone w  przeciw fazie, powstają różnice kierunkowych charakterystyk antenowych promieniowania w płaszczyźnie elewacji.

Adaptacja dla różnych szerokości  charakterystyki antenowej promieniowania odbywa się poprzez zmianę rozkładu faz na aperturze anteny, która jest realizowana przez system sterowania wiązką 17 zgodnie z sygnałami generowanymi przez jednostkę korekcyjną 19. W jednostce korekcyjnej 19 przechowywane są poprawki rozkładu faz na liniach i kolumnach, które są powodowane i uwzględniane przez system sterowania wiązką 17 podczas generowania sygnałów sterujących dla przesuwników fazowych 15 w celu zmiany szerokości kierunkowej charakterystyki  promieniowania.

RU2618663C1  Зенитная ракетно-пушечная боевая машина Конструкторское бюро приборостроения им. академика А.Г. Шипунова” Слугин Валерий Георгиевич  и другие, Опубликовано: 05.05.2017.   Wynalazek dotyczy obrony przeciwlotniczej, w szczególności ruchomego kompleksu  przeciwlotniczego w ramach którego przeciwlotniczy pojazd bojowy rakietowo-działowy zawiera wieżę z uzbrojeniem armatnim i rakietowym, transpondery optyczne i radarowe montowane na przeciwlotniczych pociskach kierowanych  ЗУР, SAM ( surface-to-air missile), optoelektroniczne wyposażenie do celowania SAM, cyfrowy system komputerowy, radar wykrywania celów, radar śledzący cel   i wejście SAM o falach milimetrowych, w których korpusie znajdują się systemy odbiorcze i nadawcze, główna antena nadawczo-odbiorcza, antena odbiorcza wejścia SAM, podstawowy procesor sygnału (BPOS), komputer cyfrowy (DPC) i synchronizator. BPOS (blok pierwotnej obróbki sygnałów), komputer cyfrowy i synchronizator wykonane są w postaci funkcjonalnie uzupełnionej wymiennej jednostki strukturalnej, która jest jednostką przetwarzającą i sterującą informacją zawierającą zestaw modułów funkcjonalnie połączonych wspólną magistralą  i spiętych ze sobą, wykonanych w formie ramek z otworami do  złącz przelotowych, co zapewnia  zwiększona skuteczność bojowa kompleksu i jego łatwość konserwacji podczas naprawy i i eksploatacji.

Proponowane rozwiązanie techniczne zilustrowano na Fig.1, która  przedstawia schemat strukturalny pojazdu bojowego  БМ z lokalizacją jego głównych części Fig.2 przedstawia strukturę  bloku obróbki informacji i sterowania БОУ, a Fig.3 przedstawia konstrukcję БОУ, gdzie: 1 -БМ , 2 – instalacja wieżowa БУ, 3 – przeciwlotniczy pocisk kierowany ЗУР, 4 – uzbrojenie armatnie, 5-sprzęt optoelektroniczny ОЭА, 6- cyfrowym systemem obliczeniowym ЦВС, 7 – stacją wykrywania celów ЦВС 8 – stacja śledzenia celów i pocisków ССЦР, 9 – panel sterowania, 10 – radarowy transponder w  zakresie  fal mm, 11 – transponder optyczny, 12 – korpus ССЦР, 13 – obliczeniowy system cyfrowy БОУ , 14 – antena główna OA, 15 – antena fazowana ФАР OA, 16 – system kierowania wiązka naprowadzania rakiet СУЛ OA, 17 – promiennik mono-impulsowy МИО OA, 18 – system nadawczy, 19 – system odbiorczy OA, 20 – antena startowa rakiety АВР  , 21 – Obudowa АВР, 22 – ФАР АВР , 23 – МИО АВР, 24 – antena odbiorcza sygnałów rakietowych СУЛ АВР, 25 – System odbiorczy  АВР, 26 – Moduł zbierania informacji OA, 27 – Moduł zbierania informacji АВР , 28 – Centralny moduł komputerowy, 29 – interfejs modułu, 30 – moduł cyfrowej rejestracji informacji, 31 – moduł synchronizacji, 32 – moduł zasilania, 33 – wbudowany moduł sterowania, 34 – wspólna magistrala, 35 – ramka modułu, 36 – płytka modułu, 37 – śruba, 38 – złącza przelotowe, 39 – złącza zewnętrzne. Samobieżna БМ  1 jest umieszczona na podwoziu o układzie kół 8×8, natomiast dzięki swojej modułowej budowie БУ 2 może być również montowana na podwoziu gąsienicowym lub  statku. 

Radar śledzenia celi i i rakiet ССЦР 8 jest przeznaczony do autonomicznego wykrywania i śledzenia celów, dodatkowego wyszukiwania celów przez oznaczenia celów z cyfrowego centrum obliczeń ЦВС 6, automatycznego przechwytywania, automatycznego śledzenia, rozpoznawania celów powietrznych, obserwacji pocisków, przekazywania poleceń sterujących na pokładzie pocisku i śledzenia ruchomych celów naziemnych.  System antenowy ССЦР składa się z nadajnika-odbiornika OA 14 i odbiorczego АВР  20. OA jest niezbędny do emisji sygnałów sondujących, sygnałów poleceń sterowania ЗУР 3, odbioru sygnałów odbitych od celów i sygnałów transponderów radarowych 11 zainstalowanych na ЗУР.  АВР jest niezbędny do odbioru sygnałów z transponderów radarowych 11 zainstalowanych na ЗУР . Do przestrzennego wzbudzenia ФАР OA 15 i ФАР АВР 22,  są używane odpowiednio МИО OA 17 i  МИО АВР 23, a w trybie odbioru na wyjściach МИО formowane są sygnały sumy  Σ, różnicy azymutalnej Δ1, różnicy elewacji Δ2  odbierane  z  ФАР OA и ФАР АВР.   СУЛ OA 17 i СУЛ АВР 24 zstrują elemantami ФАР OA и ФАР АВР. Układ nadawczy 18 na sygnałach taktowania БОУ  13 generuje sondujący impuls mikrofalowy emitowany przez OA w milimetrowym zakresie długości fal. Systemy odbiorcze 19 i 25 zapewniają wzmocnienie sygnałów sumy i różnicy pobranych z wyjść odpowiednio МИО OA i МИО АВР , przetwarzają je na częstotliwość i wysyłają do БОУ.  БОУ to system, który zapewnia rozwiązanie problemów informacyjno-logicznych w poszukiwaniu i śledzeniu celów i pocisków; planowanie kolejnych zadań dla ССЦР  i  przygotowywanie informacji do kolejnego cyklu sondowania; kontrola trybów pracy ССЦР ; tworzenie i wydawanie sygnałów sterujących wiązką OA i AB ; kontrola systemów odbiorczych i nadawczych; generowanie sygnałów sondujących podczas śledzenia  celu; rozwiązywanie problemów pierwotnego przetwarzania informacji radarowych; rozwiązywanie problemów wtórnego przetwarzania informacji radarowych; tworzenie komunikatu żądania (szyfrowanie poleceń) dla pocisków i jego przesłanie do systemu nadawczego; przetwarzanie komunikatu odpowiedzi (dekodowanie) z systemu obrony przeciwrakietowej oraz ocena współrzędnych kątowych i zasięgu do pocisku; wymiana informacji z ЦВС; generowanie sygnałów synchronizacji w celu zapewnienia synchronicznej pracy BOУ  z systemami kierowanie wiązką  СУЛ OA i AB,  ССЦР  z systemami БМ; przetwarzanie sygnałów odbieranych z wbudowanego systemu sterowania w celu oceny działania БМ ; określenie współrzędnych celu; Namierzanie kierunku ЗУР i jego obsługa podczas lotu; określenie rodzaju i klasy celu. Dzięki swoim możliwościom ten system rakietowy obrony powietrznej może być wykorzystywany do skutecznej ochrony obiektów wojskowych i przemysłowych, ważnych obiektów infrastruktury, bezpośredniego zwalczania formacji wojsk przed atakami lotniczymi w warunkach masowego użycia broni precyzyjnej.

Skróty opisu patentowego
*блок первичной обработки сигналов (БПОС)- podstawowa jednostka przetwarzania sygnału (BPOS)
*цифровая вычислительная машина (ЦВМ) – komputer cyfrowy (DPC)
*зенитные управляемые ракеты (ЗУР) – przeciwlotnicze pociski kierowane (SAM)
*зенитные ракетно-пушечные комплексы (ЗРПК) – przeciwlotnicze systemy rakietowe-armatnie (ZRPK)
*боевая машина (БМ) – pojazd bojowy
*башенная установка (БУ) – instalacja wieżowa (BU)
*радиолокационнaя станция (РЛС) – stacja radarowa
*станция обнаружения целей (СОЦ) – stacja wykrywania celów (SOC)
*РЛС сопровождения целей и ракет (ССЦР) – Radar śledzenia celów i pocisków (SSCR)
*оптико-электронноя аппаратура (ОЭА) – sprzęt optoelektroniczny (OEA)
*основная антена (OA) – antena główna (OA)
*моноимпульсный облучател (МИО) – promiennik monopulsowy (MIO)
*системы управления лучом (СУЛ) – systemy kierowania wiązką (SUL)
*задающий генератор (ЗГ) – oscylator główny (ZG)
*усилителем мощности (УМ) – wzmacniacz mocy
*зенитной ракетно-пушечной боевой машины (ЗРПБМ) – przeciwlotniczy wóz bojowy rakietowo-działowy (ZRPBM)
*приемная антенна ввода ЗУР (АВР) – Antena odbiorcza wejścia SAM (ATS)
*блок первичной обработки сигналов (БПОС) – podstawowa jednostka przetwarzania sygnału (BPOS)
*фазированноя антенная решеткя (ФАР) – antena z układem fazowym (PAR)
*антенны ввода ЗУР (АВР) – Anteny wejściowe SAM (ATS)
*моноимпульсного облучателя (МИО) – promiennik monopulsowy (MIO
*задающий генератор (ЗГ) – oscylator główny (ZG)
*самоходный зенитный ракетно-пушечный комплекс (ЗРПК) – samobieżny przeciwlotniczy system rakietowo-działowy (ZRPK)
*блок обработки информации и управления (БОУ) – jednostka przetwarzania i kontroli informacji (BOU),
*антенну ввода ракеты (АВР) – anteny startowa rakiety
*antenę wejściową pocisku (AR), która jest wykonana na podstawa Phased Array o szerokiej charakterystyce promieniowania i połączona w jednej obudowie z phased array, układ sterowania wiązką ATS,
*ввода ракеты -missile launch – wystrzelenie rakiety
*цифровой вычислительной системой (ЦВС). – cyfrowy sytem obliczeniowy
*блок обработки информации и управления (БОУ) – blok obróbki informacji i sterowania

Wnioski

Zaletą wszystkich tych systemów jest wysoka autonomia oraz skuteczność wobec celów poruszających się na małej wysokości. Ważny jest również koszt, niski w przypadku amunicji artyleryjskiej kalibru 23mm czy 35mm. Ale również rakiety stosowane w systemie Osa są dość tanie, znacznie tańsze niż innych systemów rakietowych. Wynika to z samej koncepcji systemu, w którym rakieta tak naprawdę sterowana jest komendami przesyłanymi z wyrzutni, tak więc pocisk nie posiada złożonego i kosztownego systemu naprowadzania. Dodatkowo wyrzutnia jest w pełni autonomiczna, co znaczy, że nie wymaga żadnych dodatkowych radarów czy innych urządzeń. W wersji radzieckiej ma ona własny radar działający dookólnie do wykrywania celów oraz drugi, kierunkowy, służący do naprowadzania pocisków. Co należy podkreślić wyrzutnie polskie podniesiono do standardu Osa-AKM-P. W ramach w/w modyfikacji zmodernizowano stacje radiolokacyjne, zainstalowano też głowice optoelektroniczne z kamerami termowizyjnymi i wideo rejestratorami oraz nowe środki łączności. Wymieniono też szereg elementów analogowych na cyfrowe. Znacznie poprawiło to ich możliwości bojowe, w tym pozwalając na zwalczanie celów w oparciu o pasywne sensory. Nadal jednak uzbrojenie wyrzutni Osa-AKM-P stanowią oryginalne, radzieckie pociski sterowane komendowo, co oznacza, że można nimi zwalczać na raz jedynie jeden cel. Reasumując, można przyjąć z dużą dozą prawdopodobieństwa, że Ukraina otrzymała od Polski co najmniej jeden dywizjon uzbrojony w wyrzutnie Osa-P, a ich załogi przeszły kompleksowe szkolenie w Polsce.

Modernizacja PRWB 9A33BM OSA (SA-8) przeprowadzona została  w WOJSKOWYCH ZAKŁADACH UZBROJENIA SA  https://wzu.pl następujących podstawowych kierunkach: zwiększenie detekcyjności wykrywania celów w kanałach radiolokacyjnych i optoelektronicznych, precyzyjną identyfikację IFF „swój-obcy” w standardzie Mark XII Mod 4  i  upgrade do Mark XIIA, Mod 5 i S, zwiększenie odporności na zakłócenia radioelektroniczne, zwiększenie poziomu maskowania radioelektronicznego, poprawę zobrazowania na cyfrowych wskaźnikach informacji radiolokacyjnej i wizyjnej, precyzyjne określenie położenia w terenie oraz zwiększenie niezawodności kluczowych elementów SA-8. Modernizacja została przygotowana w sposób umożliwiający wymianę dowolnego zespołu lub systemu na nowy. Wolne miejsca uzyskane w wyniku modernizacji mogą zostać wykorzystane na instalację dodatkowych, nowoczesnych systemów nie stosowanych dotychczas w    SA-8   .

DRUGA GENERACJA MODERNIZACJI 9A33BM2/3 OSA (SA-8)

• Dwukrotne zwiększenie zasięgu środków bojowych
• faza I modernizacja rakiet 9M33
• faza II implementacja nowej rakiety typu Błyskawica
• Likwidacja emisji cieplnej
• Eliminacja nisko sprawnych źródeł energii elektrycznej
• Całkowita pasywacja systemu na etapie wykrycia, rozpoznania i śledzenia celu
• Kategoryczne obniżenie energochłonności systemu
• Integracja informacji dla dowódcy z jednoczesną możliwością obserwacji pola walki
• Całkowita eliminacja starej technologii elementowej
• Ograniczenie stanu załogi
• Zdalne kierowanie ogniem

Pliki do pobrania: Rakietowy_Woz_BojowyOSA ; Modyfikacja SA-8; 

Na zakończenie materiały filmowe ilustrujace działanie sytemu SA-8 Gecko 9K33 Osa

9K33 OSA-AKM SA-8 Gecko surface-to-air missile system – YouTube

 Greek operated Russian 9K33 Osa SAM firing – YouTube